پاسخ های رشد و سلامت گوساله های هلشتاین به الگوی تغذیه شیر و علوفه در خوراک آغازین تحت شرایط تنش سرمایی

به منظور بررسی پاسخهای عملکرد و سلامت گوساله های هلشتاین به الگوی تغذیه شیر و علوفه یونجه در جیره آغازین در شرایط تنش سرمایی، آزمایشی با استفاده از 40 رأس گوساله نر هلشتاین در قالب طرح کاملا تصادفی به روش فاکتوریل 2×2 انجام گردید. عوامل آزمایشی عبارت بودند از عامل آزمایشی اول شامل الگوی تغذیه شیر کاهشی (7 لیتر تا 35 روزگی، 4 لیتر تا 50 روزگی و 2 لیتر تا 59 روزگی)، الگوی تغذیه شیر رایج (5/5 لیتر تا 56 روزگی و 2 لیتر تا 59 روزگی) و عامل آزمایشی دوم شامل سطوح صفر و 15 درصد علوفه یونجه در آغازین بود. گوساله های تازه متولد شده پس از دریافت مقدار معینی آغوز، از 3 روزگی وارد طرح شدند و در 60 روزگی از شیر گرفته شدند. مقدار حجم شیر ارائه شده به تیمارها یکسان بود (3±311 لیتر). میانگین دما و رطوبت نسبی در طول شبانه روز به ترتیب 3±3/35 درجه سانتی گراد و 10±63 درصد بود. ارزیابی های آماری نشان داد، مصرف خوراک آغازین، کل ماده خشک و متوسط افزایش وزن روزانه در قبل و بعد از شیرگیری و در کل دوره برای گروه های مصرف کننده علوفه یونجه در هر دو روش شیردهی بیشتر بود (0.01>p).استفاده از علوفه، وزن بدن را در دوره پس از شیرگیری افزایش داد (0.01>p). گوساله های تغذیه شده با آغازین بدون علوفه خصوصا در روش شیردهی کاهشی، کمترین بازده غذایی را بعد از شیرگیری داشتند (0.05>p). گروه های مصرف کننده علوفه همراه با روش شیردهی کاهشی،زمان بیشتری به نشخوار پرداختند (0.01>p)، اما گوارش پذیری ماده خشک، ماده آلی و پروتئین خام کمتری نسبت به گروه بدون علوفه داشتند (0.05>p). گوساله های دریافت کننده شیر به روش رایج، مقدار کل اسید چرب فرار بیشتری در 35 روزگی داشتند (0.05>p)؛ با این حال، پایین ترین ph،میزان استات و نیز بالاترین میزان بوتیرات در مایع شکمبه گوساله های تغذیه شده با روش شیردهی رایج با آغازین بدون علوفه مشاهده شد (0.05>p). گوساله های مصرف کننده آغازین حاوی علوفه در 74 روزگی، phو میزان استات بالاتر ( 0.01>p) و نیز مقدار نیتروژن آمونیاکی، کل اسید های چرب فرار، بوتیرات و والرات کمتری نسبت به دیگر تیمار ها داشتند (0.05>p). در رابطه با شاخص های سلامت، تیمار روش شیردهی کاهشی با آغازین بدون علوفه، بالاترین نمره مدفوع و بیشترین روز های ابتلا به اسهال را داشتند (به ترتیب 0.01>p و 0.05>p).روز های ابتلا به پنومونی در گروه های دریافت کننده آغازین حاوی علوفه کمتر بود (0.05>p). همچنین در 35 روزگی، مقدار پروتئین کل و گلوبولین سرم خون در گروه های آغازین یونجه بالاتر بود (به ترتیب 0.05>p و 0.01>p).در زمان از شیرگیری، تعداد لیمفوسیت های خون در گوساله های تغذیه شده با روش شیردهی کاهشی بیشتر بود (0.05>p) و نیز در 74 روزگی، مقدار آلبومین سرم این گروه کمتر از روش شیردهی رایج بود (0.01>p). نتایج بیانگر آن است که در صورتی که مقدار شیر ارائه شده به گوساله ها تحت تنش سرمایی ثابت باشد،تغذیه آغازین حاوی 15 درصد علوفه یونجه در هر دو روش شیردهی رایج و کاهشی می تواند منجر به بهبود عملکرد و سلامت گوساله ها گردد.